Βασιλίσσης Σοφίας 121, Αθήνα, 11521
Τηλ.: 6946 066 973
e-mail: info@corneasurgery.gr
Ο έρπης ζωστήρας (Herpes Zoster, HZ) προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού της ανεμοβλογιάς σε άτομα που έχουν περάσει ανεμοβλογιά στο παρελθόν. ‘Οταν προσβάλεται η οφθαλμική μοίρα του τρίδυμου νεύρου, που είναι υπεύθυνη για την αισθητικότητα της περιοχής των ματιών, ονομάζεται οφθαλμικός έρπης ζωστήρας (Herpes Zoster Ophthalmicus, HZO) και μπορεί να θέσει τους ασθενείς σε κίνδυνο απώλειας της όρασής τους. Αν και θεωρείται κλασικά ως ασθένεια των ηλικιωμένων ή των ανοσοκατασταλμένων, ο HZ παρατηρείται συχνά σε νεότερα άτομα και πάνω από το 90% των προσβεβλημένων ατόμων είναι ανοσοεπαρκή, δηλαδή έχουν ένα επαρκές ανοσοποιητικό σύστημα. Μελέτες έδειξαν ότι η συνολική συχνότητα εμφάνισης του HZ έχει αυξηθεί περισσότερο από 4 φορές μεταξύ 1945 και 2007 και η ηλικία εμφάνισης του μειώνεται συνέχεια.
Μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό; Η πρώτη γραμμή άμυνας είναι ο εμβολιασμός, και το 2006 εγκρίθηκε από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων το εμβόλιο Zostavax (Merck, Kenilworth, NJ) για χρήση σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Το χαμηλότερο αυτό ηλικιακό όριο μειώθηκε στα 50 χρόνια το 2011. Το εμβόλιο αυτό είναι αρκετά αποτελεσματικό, μειώνοντας την εμφάνιση της νόσου κατά 61% και το ποσοστό μεταερπητικής νευραλγίας, μιας ιδιαίτερα επώδυνης επιπλοκής του HZ, κατά 66%. Δυστυχώς, η αποτελεσματικότητα έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται μετά από 8 χρόνια στο 4% Πρόσφατα όμως, εγκρίθηκε από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, ένα εμβόλιο με την ονομασία Shingrix (GlaxoSmithKline, Brentford, Ηνωμένο Βασίλειο) για χρήση σε άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω επίσης. Το εμβόλιο αυτό είναι πάνω από 90% αποτελεσματικό και διατηρεί την αποτελεσματικότητά του στο 88% στα 4 χρόνια ενώ αναμένεται να παραμένει ενεργό πάνω από 15 χρόνια. Η αποτελεσματικότητά του έναντι της μεταερπητικής νευραλγίας έχει υπολογιστεί κοντά στο 90%. Μάλιστα, η συμβουλευτική επιτροπή για τις πρακτικές ανοσοποίησης των ΗΠΑ, συστήνει σήμερα στους ενήλικες που έλαβαν Zostavax να επανεμβολιαστούν με Shingrix.
Όσον αφορά στη φαρμακευτική αντιμετώπιση, αυτήν τη στιγμή πραγματοποιείται η Zoster Eye Disease Study, μία πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη για να καθοριστεί εάν η παρατεταμένη κατασταλτική θεραπεία με Valtrex μειώνει την επανεμφάνιση και τις επιπλοκές του HZO. Μία πρόσφατη αναδρομική μελέτη με τη χρήση Valtrex 500 mg ημερησίως ή Acyclovir 400 mg δύο φορές την ημέρα, διαπίστωσε ότι αυτή η δόση μείωσε τα υποτροπιάζοντα επεισόδια φλεγμονής κατά 35% σε ασθενείς με ΗΖΟ υποδηλώνοντας ότι η κατασταλτική δόση μπορεί πράγματι να συμβάλει στην πρόληψη υποτροπών του οφθαλμικού έρπητα ζωστήρα όπως ξέρουμε ότι συμβαίνει κατά την οφθαλμική μόλυνση από τον απλό ιό του έρπητα (HSV).